ԵԽ բանաձև. ԵԱՀԿ խաղաղապահներ ուղարկել Լեռնային Ղարաբաղ, դատապարտել Ռուսաստանի ապակառուցողական դերը

Եվրոպայի խորհրդարանը բանաձև է ընդունել, որում Բաքվին կոչ է անում բացել Լաչինի միջանցքը, դատապարտում է ռուս խաղաղապահների անգործությունը և առաջարկում է նրանց փոխարինել ԵԱՀԿ խաղաղապահներով։

Եվրախորհրդարանը,

– հաշվի առնելով Հայաստանի և Ադրբեջանի վերաբերյալ իր նախկին բանաձևերը,

– հաշվի առնելով իր Կանոնակարգի 144(5) և 132(4) կանոնները,

հաշվի առնելով, որ Լեռնային Ղարաբաղը Հայաստանին և արտաքին աշխարհին կապող միակ ճանապարհը՝ Լաչինի միջանցքը, 2022 թվականի դեկտեմբերի 12-ից արգելափակված է Ադրբեջանի ինքնահռչակ բնապահպանների կողմից. քանի որ դա խաթարել է Լեռնային Ղարաբաղում ապրող 120 000 հայերի համար հիմնական ապրանքների և ծառայությունների, այդ թվում՝ սննդի, վառելիքի և դեղորայքի հասանելիությունը՝ փաստացի շրջափակման մեջ դնելով նրանց,

Բ. հաշվի առնելով, որ շրջափակումը հանգեցրել է հումանիտար ծանր ճգնաժամի, որը զգալիորեն ազդել է առավել խոցելի բնակչության վրա, նկատի ունենալով, որ ծանր հիվանդների տեղափոխումը գրեթե անհնար է, ստեղծված իրավիճակի պատճառով մեկ մահ է գրանցվել, հարյուրավոր ընտանիքներ մնում են կիսված,

Գ. հաշվի առնելով, որ այս հումանիտար ճգնաժամն էլ ավելի է խորացել Ադրբեջանի կողմից Լեռնային Ղարաբաղ բնական գազի մատակարարման խափանման պատճառով, որի պատճառով տները, հիվանդանոցներն ու դպրոցները մնացել են առանց ջեռուցման,

Դ. հաշվի առնելով, որ պահպանելով Լաչինի միջանցքի շրջափակումը, Ադրբեջանը խախտում է  2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի հրադադարի մասին եռակողմ հայտարարությամբ ստանձնած պարտավորությունները, որով Ադրբեջանը պետք է երաշխավորի միջանցքի երկու ուղղություններով շարժվող մարդկանց, տրանսպորտային միջոցների և բեռների անվտանգությունը.

Ե. հաշվի առնելով, որ Լաչինի միջանցքի օգտագործման խոչընդոտները հետ են մղում Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության գործընթացը և խաթարում միջազգային վստահությունը.

1. Ցավում է Լաչինի միջանցքի շրջափակման և Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության ողբերգական մարդասիրական հետևանքների համար

2. Հորդորում է Ադրբեջանին հարգել և իրականացնել 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարությունը և անհապաղ վերաբացել Լաչինի միջանցքը՝ հնարավորություն տալով ազատ տեղաշարժվել և ապահովել հիմնական ապրանքների և ծառայությունների հասանելիությունը՝ այդպիսով երաշխավորելով անվտանգությունը տարածաշրջանում և ապահովելով բնակիչների ապրուստը։

3. Ընդգծում է համապարփակ խաղաղության համաձայնագրի անհրաժեշտությունը, որը պետք է երաշխավորի Լեռնային Ղարաբաղի հայ բնակչության իրավունքներն ու անվտանգությունը, կոչ է անում Ադրբեջանին պաշտպանել Լեռնային Ղարաբաղում ապրող հայերի իրավունքները և զերծ մնալ իր բորբոքիչ հռետորաբանությունից, որը կոչ է անում խտրականության ենթարկել հայերին և կոչ է անում հայերին լքել Լեռնային Ղարաբաղը

4. Կոչ է անում Ադրբեջանին ապագայում ձեռնպահ մնալ Հայաստանի և Լեռնային Ղարաբաղի միջև տրանսպորտային, էներգետիկ և հաղորդակցական կապերի գործունեությունը խաթարելուց

5. Խստորեն դատապարտում է Ադրբեջանի կողմից մարդու իրավունքների պաշտպաններին և ՔՀԿ-ներին քավության նոխազ դարձնելը և կոչ է անում ԵՄ և անդամ պետությունների ներկայացուցչություններին աջակցել նրանց աշխատանքին

6. Դատապարտում է ռուս «խաղաղապահների» անգործությունը, գտնում է, որ նրանց փոխարինումը ՄԱԿ-ի մանդատի ներքո ԵԱՀԿ միջազգային խաղաղապահներով պետք է դառնա հրատապ բանակցությունների թեմա

7. Կոչ է անում միջազգային կազմակերպություններին տրամադրել անարգել մուտք դեպի Լեռնային Ղարաբաղ՝ իրավիճակը գնահատելու և անհրաժեշտ մարդասիրական օգնություն տրամադրելու համար

8. Կոչ է անում ՄԱԿ-ի կամ ԵԱՀԿ փաստահավաք առաքելություն ուղարկել Լաչինի միջանցք՝ տեղում հումանիտար իրավիճակը գնահատելու համար

9. Կոչ է անում անհապաղ վերսկսել բանակցությունները՝ առանց նախապայմանների՝ հիմնված Հելսինկյան եզրափակիչ ակտի սկզբունքների վրա

10. Կոչ է անում ԵՄ-ին ակտիվորեն ներգրավվել և ապահովել, որ Լեռնային Ղարաբաղի բնակիչներն այլևս պատանդ չլինեն Բաքվի ակտիվիզմին, Ռուսաստանի ապակառուցողական դերին և Մինսկի խմբի անգործությանը

11. Հանձնարարում է իր նախագահին սույն բանաձեւը փոխանցել Հայաստանին, Ադրբեջանին և միջազգային կառույցներին։